Tensiynau Cymunedol / Cydlyniant Cymunedol

Beth yw Tensiynau Cymunedol / Cydlyniant Cymunedol?

 “Mae tensiwn cymunedol yn ddigwyddiad sy’n gallu bygwth heddwch a sefydlogrwydd cymunedau a gall arwain at anhrefn neu drosedd. Mae tensiynau yn gallu datblygu pan fydd diffyg ymddiriedaeth yn datblygu rhwng cymunedau neu’r sefydliadau maent yn dibynnu arnynt e.e. yr Heddlu, Awdurdod Lleol, cwmnïau gwasanaeth neu’r Llywodraeth. Mae tensiynau hefyd yn gallu bod yn gysylltiedig gyda digwyddiadau lleol, cenedlaethol neu ryngwladol.” Safe Newcastle

Mae tensiynau cymunedol yn gallu arwain at Ymddygiad Gwrthgymdeithasol, ymddygiad gwael mewn Mannau Cyhoeddus, Troseddau Casineb, Aflonyddu, Trais Difrifol ac Eithafiaeth a Therfysgaeth. Mae hefyd yn aml yn arwain at fethiant mewn perthynas rhwng pobl mewn cymunedau a’r Heddlu, Awdurdodau Lleol neu gyrff cyhoeddus eraill.

Roedd Covid-19 wedi arwain at densiynau cymdogaeth ychwanegol oherwydd bod pobl adref am amser hirach, a dryswch a gorbryder ynglŷn â newid cyfyngiadau (Arolwg YGG Rhwydwaith Cymunedau Mwy Diogel Cymru 2021).  Roedd hyn yn dilyn tensiynau a achoswyd gan ymgyrch a phenderfyniadau Brexit.

Roedd terfysg Mayhill 2021 o ganlyniad, o leiaf yn rhannol i densiynau cymunedol, gyda’r sawl oedd yn rhan ddim yn teimlo’n ddiogel yn eu cartrefi eu hunain mwyach (BBC News).

 “Mae cymunedau Cymru yn gynyddol amrywiol ac yn wynebu heriau oherwydd mudo economaidd, amddifadedd a thlodi, gwahaniaethau rhyng-genhedlaeth, y cynnydd mewn trosedd casineb a bygythiad eithafiaeth. Mae cynghorwyr a chynghorau Cymru yn chwarae rôl arweinyddiaeth gymunedol allweddol i annog integreiddio a chydlyniant cymunedol.” CLILCCLlLC

“Mae Llywodraeth Cymru eisiau sicrhau bod Cymru yn wlad gynhwysol ble mae pobl o bob cefndir yn cael eu croesawu a dim dioddef senoffobia, rhagfarn ar sail hil na chulni”. Llywodraeth Cymru

Mae Llywodraeth Cymru, Awdurdodau Lleol, yr Heddlu a’r trydydd sector yn gweithio i sicrhau bod cydlyniant yn rhan o bob cymuned. Mae rhan o hyn yn cael ei wneud drwy’r timau a chydlynwyr cydlyniant cymunedol. Eu rôl yw cysylltu â chymunedau, darparu sicrwydd a galluogi cydweithio rhwng gwasanaethau cyhoeddus a chymunedau lleol.

Mae Deddf Lles Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015 yn cynnwys Cymru gyda chymunedau cydlynus fel un o’r 7 nod lles, ond eto rhwng 2013/14 a 2018/19 roedd y nifer o bobl oedd wedi cytuno bod yna gydlyniant cymunedol da yn eu cymuned leol wedi gostwng o dros 60% i ychydig dros 50%. Roedd yna hefyd gynnydd mewn troseddau casineb.

“Mae cydlynu a chysylltu cymunedau yn rhannau pwysig o les unigol pobl ac mae mwy o bobl nawr yn sylweddoli gwerth caredigrwydd, cymuned a chysylltiadau lles.” Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol

Mae cydlyniant cymunedol yn ymwneud â chynhwysiant, gwneud yr ymdrech i wybod am eraill, trin y naill â’r llall gyda pharch a datblygu perthnasoedd da rhwng gwahanol rannau o’r gymuned.

Mae cymunedau cydlynus sydd wedi cysylltu’n dda yn fwy gwydn i newid ac mae pobl yn fwy caredig gyda’i gilydd.  Mae’n arwain at unigolion a chymunedau yn derbyn ymddiriedaeth a grym i wneud y pethau sydd o bwys a bod ganddynt fynediad da i gyrff cyhoeddus sy’n ymwneud â Iechyd, Addysg, Tai a Diogelwch Cymunedol. Mae Cydlyniant Cymunedol yn disgrifio gallu pob cymuned i weithio a thyfu mewn cytgord gyda’i gilydd yn hytrach na gwrthdaro.