Neidio i'r prif gynnwys
Wales Safer Communities Logo
Wales Safer Communities Logo Dychwelyd
Hygyrchedd Porth Aelodau
Archwilio is-bynciau

Argyfyngau Sifil Posibl a Gwytnwch

Beth yw Argyfyngau Sifil Posibl?

Mae Argyfyngau Sifil Posibl ynglŷn â pharatoi ac ymateb i argyfwng sifil posibl, sy’n ddigwyddiad neu’n sefyllfa sy’n bygwth difrod difrifol i les dynol neu’r amgylchedd neu le yn y DU, neu ryfel neu derfysgaeth sy’n bygwth difrod difrifol i ddiogelwch y DU. Mae’r Ddeddf Argyfyngau Sifil Posibl 2004 yn cynnwys y fframwaith deddfwriaethol ar gyfer ymateb i argyfyngau sifil. Mae Argyfyngau Sifil Posibl yn dibynnu ar barodrwydd a gwytnwch drwy sicrhau bod sefydliadau ac ardaloedd yn barod ar gyfer argyfyngau ac yn canolbwyntio ar ddatblygu gwytnwch a gallu i ymateb iddynt a’u gwrthsefyll.

Mae Canolfan Cydgysylltu Argyfyngau (Cymru) yn gyfleuster a sefydlwyd gan Lywodraeth Cymru i gasglu a lledaenu gwybodaeth yng Nghymru ar argyfyngau sy’n datblygu (gyda chysylltiadau cryf gyda chenhedloedd eraill y DU). Mae’n cefnogi’r Pwyllgor Argyfyngau Sifil Posibl Cymru a Gweinidogion Cymru i ddarparu briff a chyngor ar argyfyngau.

Archwilio is-bynciau

Beth yw Gwytnwch?

Mae bod yn wydn yn disgrifio gallu unigolyn, cymuned neu system i wrthsefyll straen a heriau. Mae’n cynnwys y gallu i addasu a goroesi amgylchiadau difrifol (fel sioc amgylcheddol, cymdeithasol neu economaidd), neu ymdopi a ffynnu o ystyried heriau bywyd bob dydd. Ar lefel unigol, mae gwytnwch wedi’i gysylltu â iechyd meddwl a chorfforol ar draws cwrs bywyd ac mae budd poblogaeth wydn wedi’i awgrymu i ymestyn y tu hwnt i ddeilliannau cymdeithasol ac economaidd.

 

Ffynhonnell: Gwydnwch: Deall y cyd-ddibyniaeth rhwng unigolion a chymunedau – Iechyd Cyhoeddus Cymru

Mae gwytnwch yn faes eang, er enghraifft, dylai nod Cymru Wydn, yn ôl Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru, ganolbwyntio ar gynnal a datblygu “amgylchedd bioamrywiol naturiol gydag ecosystemau sy’n gweithio’n dda.” Fodd bynnag, mae llawer o Fyrddau Gwasanaeth Cyhoeddus yn aml yn canolbwyntio ar feysydd fel ailgylchu, llifogydd, glanweithdra, tipio anghyfreithlon a lleihau allyriadau.

Paratoi unigolion, cymunedau a systemau yn well i ymateb ac addasu’n gadarnhaol i ddifrifoldeb a newid yn flaenoriaeth ar gyfer cymdeithasau cynaliadwy ac adfer o drychineb. O fewn cyd-destun Argyfyngau Sifil Posibl, “mae’r term cymunedau gwydn hefyd yn cael ei ddefnyddio’n aml yng nghyd-destun lleihau risg o drychineb, fel llifogydd, a phwysigrwydd creu isadeiledd priodol, systemau a phrosesau gwneud penderfyniad (WHO, 2020)”. Mae partneriaethau gwydn, fel Fforwm Gwytnwch Cymru a Fforymau Gwytnwch Lleol, yn dod ag asiantaethau ynghyd i helpu i gryfhau parodrwydd a datblygu gallu cyfunol o fewn cynllunio brys.

Dolenni defnyddiol

Tîm Cynllunio Rhag Argyfwng Nedd Port Talbot

Ewch i’r Wefan

Gwydnwch: Deall y cyd-ddibyniaeth rhwng unigolion a chymunedau – Iechyd Cyhoeddus Cymru

Ewch i’r Wefan

Canllaw cynghorydd i argyfyngau sifil | Cymdeithas Llywodraeth Leol

Ewch i’r Wefan

Cymorth a Chefnogaeth

Ar gyfer dioddefwyr, teuluoedd a phobl bryderus

Mae yna bedwar prif wasanaeth brys yn y DU – Y Gwasanaeth Tân ac Achub, Ambiwlans, yr Heddlu a Gwylwyr y Glannau. Yng Nghymru mae hyn yn cynnwys:

Mewn argyfwng, ffoniwch 999. Os ydych yn fyddar neu’n drwm eich clyw defnyddiwch wasanaeth ffôn testun yr Heddlu 18000 neu tecstiwch 999 os ydych wedi cofrestru ymlaen llaw gyda’r gwasanaethSMSbrys brys.

Mae gwasanaethau achub bywyd arbenigol eraill yn cynnwys RNLI – Sefydliad Cenedlaethol Brenhinol y Bad Achub, Wales Flying Medics, Tîm Chwilio ac Achub Trefol Cymru Gyfan a thimau achub mynydd rhanbarthol.

Gweler ein Cyfeiriadur ar gyfer dolenni a gwasanaethau Awdurdod Lleol.

Mae What 3 words wedi rhannu’r byd yn 3 metr sgwâr ac mae’n rhoi cyfuniad unigryw o dri gair i bob sgwâr. Mae’n ffordd hawdd i ganfod a rhannu union leoliadau mewn argyfwng pan nad yw cyfeiriadau stryd yn gywir neu ddim yn bodoli.